Tại Lumbini (Nepal) — nơi ghi nhận là chốn sinh của Siddhartha Gautama, vị sau này trở thành Phật Thích Ca — các chuyên gia về bảo tồn di sản và các nhà khoa học văn hóa đến từ khắp năm châu đã cùng nhau cam kết: dùng di sản văn hóa không chỉ để bảo tồn mà còn để kiến tạo hòa bình.

Sau bốn ngày làm việc tích cực, diễn ra dưới sự chủ trì của International Council on Monuments and Sites (ICOMOS) Nepal, một tuyên bố mang tên “Lumbini Declaration for Peace” đã được thông qua, ghi rõ: di sản văn hóa không đơn thuần là bảo vệ những công trình cổ, mà còn là nuôi dưỡng sự chung sống, đối thoại và hòa hợp.

“Từ vùng đất hòa bình nơi Đức Phật chào đời, chúng tôi kêu gọi toàn nhân loại cùng bảo vệ di sản và thúc đẩy hòa bình.” – trích tuyên bố của hội nghị

Sự kiện quy tụ 222 đại biểu từ 67 quốc gia, cùng hơn trăm người bản địa Nepal và hơn 500 tham dự trực tuyến. Họ đến từ nhiều lĩnh vực: khảo cổ học, kiến trúc, kỹ thuật bảo tồn cũng như nghiên cứu di sản và văn hóa.

Trong suốt hội nghị, có tới 190 bài nghiên cứu được trình bày, trải rộng qua 9 phiên thảo luận chủ đề như: bảo tồn kiến trúc, cảnh quan văn hóa, sử dụng công nghệ mới trong bảo vệ di sản.

Đặc biệt, các đại biểu đã tham quan vùng di sản Lumbini — gồm Maya Devi Temple (được xem là nơi Đức Phật chào đời), Tilaurakot (cố đô Kapilvastu, nơi Ngài trải thời thơ ấu) và Nigrodharama (nơi Ngài gặp lại cha mẹ sau khi giác ngộ). Nhiều người đã thực hành thiền ngay tại khu di tích, và cho biết rằng trải nghiệm đó bật lên liên kết sâu sắc giữa di sản và hòa bình.

Theo ICOMOS Nepal, việc tổ chức hội nghị tại Lumbini — “vùng đất hòa bình” — đồng thời tổ chức phiên họp toàn thể lần thứ 60 của ICOMOS quốc tế tại đây, đã gửi đi thông điệp mạnh mẽ về vai trò của di sản trong khôi phục sau xung đột và thiên tai.

Ý nghĩa đối với cộng đồng Phật giáo

• Việc tổ chức hội nghị di sản tại Lumbini — chốn linh thiêng gắn với Đức Phật — nhấn mạnh mối liên hệ giữa di sản văn hóa Phật giáo và sứ mệnh hòa bình.

• Tuyên bố kêu gọi không chỉ bảo vệ vật thể (chùa, đền, di tích), mà còn bảo vệ cảnh quan văn hóa, ý thức chung, và mối liên hệ giữa di sản và cộng đồng.

• Đối với độc giả Phật giáo, đây là minh chứng rằng: di sản Phật giáo không chỉ là lịch sử, mà còn là công cụ kết nối, đối thoại và xây dựng hòa hợp toàn cầu.

Trích từ: kathmandupost